ئابوری كوردستان

وه‌فدێكی بازرگانی هه‌رێم چه‌ند گرێبه‌ستێك له‌گه‌ڵ كۆماری ئیسلامی ئێران ئیمزا ده‌كات

Picture
www.K-EconomY.Tk
له‌چه‌ند رۆژی رابردووداو به‌مه‌به‌ستی به‌شداریكردن له‌ كۆنفرانسێكی ئابوری نێوده‌وڵه‌تیداو گفتوگۆكردن له‌باره‌ی زیاتر به‌رفراوان كردن و به‌هێزكردنی په‌یوه‌ندییه‌ ئابوری و بازرگانیه‌كانی نێوان هه‌رێمی كوردستان و كۆماری ئیسلامی ئێران، وه‌فدێكی یه‌كێتی هاورده‌و ناردنكارانی كوردستان به‌یاوه‌ری 60 بازرگان و به‌ڕێوه‌به‌رو نوێنه‌رانی فه‌رمانگه‌ حكومیه‌كانی هه‌رێمی كوردستان سه‌ردانی پارێزگای ته‌برێزی كۆماری ئیسلامی ئێرانیان كردو چه‌ند گرێبه‌ستێكیان ئیمزا كرد.
له‌یه‌كه‌م وێستگه‌ی سه‌ردانی وه‌فده‌كه‌ی یه‌كێتی هاورده‌و ناردنكارانی كوردستاندا بۆ پارێزگای ته‌برێزی كۆماری ئیسلامی ئێران به‌شداریكردنیان بوو له‌ كۆنفرانسێكی ئابوری نێوده‌وڵه‌تیدا كه‌ به‌ئاماده‌بونی ئاغای محه‌مه‌د ره‌زا ره‌حیمی جێگری یه‌كه‌می سه‌رۆك كۆماری ئیسلامی ئێران و د.سه‌ید شه‌مسه‌دین حسێنی وه‌زیری كاروباری ئابوری و دارایی كۆماری ئیسلامی و د.ئه‌حمه‌د ره‌زا پارێزگاری ئازه‌ربایجانی شه‌رقی (ته‌برێز) و شێخ مسته‌فا عه‌بدولڕه‌حمان سه‌رۆكی یه‌كێتی هاورده‌و ناردنكارانی هه‌رێمی كوردستان و ژماره‌یه‌ك له‌ نوێنه‌ری وڵاتانی جیهان به‌ڕێوه‌چوو كه‌   تێیدا  17وڵاتی جیهان بانگهێشتكرابوون.  
له‌ كۆنفرانسه‌كه‌دا چه‌ند وته‌یه‌ك پێشكه‌شكرا كه‌ تێیدا ئاماژه‌ كرا به‌ گرنگی سازكردنی ئه‌و كۆنفرانسه‌ بۆ زیاتر به‌رفراوانكردن و به‌ره‌و پێشچوونی په‌یوه‌ندییه‌ ئابوری و بازرگانییه‌كان له‌ نێوان وڵاتانی  به‌شداری بووی كۆنفرانسه‌كه‌دا، هاوكات  زه‌مینه‌ سازكردنیش بۆ به‌هێز كردنی ئه‌و په‌یوه‌ندیانه‌ به‌گرنگ و پێویستزانرا، نوێنه‌رانی وڵاتانی به‌شداربووی كۆنفرانسه‌كه‌ش هه‌ماهه‌نگی وڵاته‌كانیان بۆ زیاتر به‌رفراوانكردنی په‌یوه‌ندییه‌ بارزرگانی و پیشه‌سازییه‌كانی نێوانیان ده‌ربڕی.
له‌به‌شێكی تری ئه‌و كۆنفرانسه‌دا ئاماژه‌ش بۆ ئه‌وه‌كرا پێویسته‌ زه‌مینه‌ی زیاتر سازبكرێت له‌ به‌ره‌ده‌م زیاتر گه‌شه‌ سه‌ندنی ئه‌و په‌یوه‌ندیانه‌داو له‌و رووه‌شه‌وه‌ په‌یڕه‌وكردنی سیستمێكی ئابوری به‌هێز له‌نێوان وڵاتانی به‌شداربووی كۆنفرانسه‌كه‌ به‌گرنگ و پێویست زانرا .
له‌ به‌شێكی تری ئه‌و سه‌ردانه‌دا  وه‌فده‌كه‌ی هه‌رێمی كوردستان له‌  پارێزگای ته‌برێزی كۆماری ئیسلامی ئێران به‌شداریان كرد له‌ پیشانگایه‌كی تایبه‌ت به‌ كه‌ره‌سته‌و ئامێری كشتوكاڵی كه‌ زیاتر له‌ 200 كۆماپانیاو خاوه‌ن كارگه‌ی بواری په‌له‌وه‌ری و كشتوكاڵی له‌شاره‌كانی كۆماری ئیسلامی ئێرانه‌وه‌ به‌شداریان كردبوو ، له‌و به‌سه‌ركردنه‌وه‌یه‌شدا وه‌فده‌كه‌ی هه‌رێمی كوردستان داوایانكرد له‌بواری كشتوكاڵی و پیشه‌سازیدا كۆماری ئیسلامی ئێران زیاتر هه‌ماهه‌نگی له‌گه‌ڵ هه‌رێمی كوردستاندا بكات، روونشیان كرده‌وه‌ كه‌ حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان ئامانجیه‌تی گرنگی زیاتر بدات به‌ كه‌رتی كشتوكاڵی پیشه‌سازی و زیاتر پێشخستنی ئه‌وبواره‌ ، بۆ ئه‌و مه‌به‌سته‌ش خوازیاربوون كۆماری ئیسلامی ئێران له‌و بواره‌شدا په‌یوه‌ندییه‌كانی له‌گه‌ڵ هه‌رێمی كوردستاندا زیاتر گه‌شی پێبدات .
له‌ به‌شێكی تری دیدارو كۆبوونه‌وه‌كانی وه‌فده‌كه‌ی هه‌رێمی كوردساندا به‌مه‌به‌ستی به‌هێزكردنی  په‌یوه‌ندیه‌ بازرگانی و ئابورییه‌كان به‌به‌شداری نوێنه‌ری 16 وڵاتی جیهان كۆبوونه‌وه‌یه‌ك له‌نێوان ژماره‌یه‌ك بازرگان و سه‌رمایه‌دارانی هه‌رێمی كوردستان و بازرگان و سه‌رمایه‌دارانی پارێزگاری ته‌برێز به‌ڕێوه‌چوو تێیدا گفتوگۆكرا له‌باره‌ی به‌رزكردنه‌وه‌ی ئاستی به‌رهه‌مهێنانی كه‌ره‌سته‌ بازرگانیه‌كان و به‌رهه‌م و كاره‌كانیان، هاوكات گفتوگۆشكرا له‌باره‌ی رێكه‌وتن له‌سه‌ر چه‌ند گرێبه‌ستێك به‌ ئامانجی زیاتر به‌ره‌و پێشبردن و به‌ره‌و پێشبردنی په‌یوه‌ندییه‌ بازرگانی و ئابورییه‌كانی نێوانیان.
له‌ وێستگه‌یه‌كی تری سه‌ردانه‌كه‌ی وه‌فده‌كه‌ی یه‌كێتی هاورده‌و ناردنكارانی كوردستاندا  بۆ پارێزگای ته‌برێزی كۆماری ئیسلامی ئێران، وه‌فده‌كه‌ سه‌ردانی چه‌ند كارگه‌یه‌كی گه‌وره‌ی پیشه‌سازیان كرد كه‌ له‌نێویاندا سه‌ردانی گه‌وره‌ترین كارگه‌ی كۆماری ئیسلامی ئێرانیان كرد  كه‌ تێیدا ئامێری هه‌موو كارگه‌كانی ئێران له‌بواره‌كانی كه‌ره‌سته‌كانی ئۆتۆمبێلی گه‌وره‌و پێداویستی و كه‌ره‌سته‌ی پیشه‌سازی و كشتوكاڵی له‌و كارگه‌یه‌دا به‌رهه‌م ده‌هێندرێت  .
له‌ به‌شێكی تری سه‌ردانه‌كه‌ی وه‌فده‌كه‌ی هه‌رێمی كوردستاندا كۆبونه‌وه‌یه‌ك له‌ نێوان سه‌رۆكی یه‌كێتی هاورده‌و ناردنكارانی هه‌رێمی كوردستان و سه‌رۆكی ژووری بازرگانی و پیشه‌سازی سلێمانی له‌گه‌ڵ پارێزگاری ته‌برێزی كۆماری ئیسلامی ئێراندا به‌ڕێوه‌چوو، تیایدا گفتوگۆكرا له‌باره‌ی په‌یوه‌ندییه‌ ئابورییه‌كان و ره‌وشی بازرگانی هه‌ردوولا، هاوكات باس له‌ گرێدانی  هێڵی فرۆكه‌وانی نێوان فرۆكه‌خانه‌ی پارێزگای ته‌برێز و هه‌ردوو پارێزگای  سلێمانی و هه‌ولێر كرا .
له‌و كۆبوونه‌وه‌یه‌شدا پارێزگاری ته‌برێز به‌پێویستیزانی بۆ هه‌ماهه‌نگی و هاوكاری زیاتر و به‌ره‌وپێشبردنی په‌یوه‌ندییه‌كانی نێوان پارێزگای ته‌برێزو پارێزگاكانی هه‌رێمی كوردستان ئه‌م سه‌ردان و كۆبوونه‌وانه‌ به‌رده‌وامی هه‌بێت، له‌و رووه‌شه‌وه‌ رایگه‌یاند كه‌ له‌ئاینده‌یه‌كی نزیكدا هه‌ردوو پارێزگاری سلێمانی و هه‌ولێر به‌ره‌سمی بانگهێشتی پارێزگای ته‌برێزی كۆماری ئیسلامی ئێران ده‌كه‌ن .
دوای سازكردنی چه‌ندین دیدارو گفتوگۆش وه‌فده‌كه‌ی هه‌رێمی كوردستان له‌گه‌ڵ لێپرسراوانی پارێزگای ته‌برێزی كۆماری ئیسلامی ئێراندا 6 گرێبه‌ستیان له‌ بواره‌كانی كه‌لوپه‌لی خوارده‌مه‌نی و رستن و چنین و په‌یینی كشتوكاڵی و ده‌رمان و كه‌ره‌سته‌و پزیشكی و كه‌ره‌سته‌ی ئۆتۆمبێلی گه‌وره‌ ئیمزاكرد كه‌ به‌بۆچوونی هه‌ردوولا ئه‌م گرێبه‌ستانه‌ ره‌نگدانه‌وه‌ی گرنگی ده‌بێت له‌سه‌ر به‌رفراوانكردنی ئاسۆی په‌یوه‌ندییه‌ بازرگانی و ئابورییه‌كانی هه‌ردوولادا.
له‌باره‌ی ناوه‌ڕۆكی سه‌ردانه‌كه‌شیان بۆ پارێزگای ته‌برێز شێخ مسته‌فا عه‌بدولڕه‌حمان - سه‌رۆكی یه‌كێتی هاورده‌و ناردنكارانی هه‌رێمی كوردستان له‌لێدوانێكی رۆژنامه‌وانیدا رایگه‌یاند كه‌ سه‌ردانه‌كه‌یان گرنگ و پڕبه‌هابووه‌و تێدا چه‌ندین دیدارو كۆبوونه‌وه‌ی گرنگیان له‌گه‌ڵ لێپرسراوانی باڵای ئه‌و پارێزگایه‌ی كۆماری ئیسلامی ئێراندا سازكردووه‌، هاوكات سه‌ردانی چه‌ند ده‌زگاو دامه‌زراوه‌یه‌كی گرنگیان كردووه‌، له‌كۆی ئه‌و دیدارو به‌سه‌ركردنه‌وانه‌شدا جه‌خت له‌سه‌ر بره‌ودان به‌پوه‌ندییه‌ بازرگانی ئابوری و پیشه‌سازیه‌كانی نێوان هه‌ردوولا كراوه‌، ئه‌وه‌شی خسته‌ڕوو لێپرسراوانی پارێزگای ته‌برێز هه‌موو هاوكاری هه‌ماهه‌نگیه‌كی خۆیان بۆ زیاتر به‌رفراوانكردنی په‌یوه‌ندییه‌كانیان دووپاتكرده‌وه‌، راشیگه‌یاند ئیمزاكردنی چه‌ند گرێبه‌ستێك  له‌بواره‌كانی ئابوری و بازرگانی و پیشه‌سازی به‌رهه‌می سه‌ردانه‌كه‌یان بووه‌و بڕیاریشدرا له‌ماوه‌یه‌كی نزیكدا ده‌ست بكرێت به‌جێبه‌جێ كردنیان، ئه‌وه‌شی خسته‌ڕوو كه‌ هه‌رێمی كوردستان و كۆماری ئیسلامی ئێراندا ئاڵۆگۆڕێكی گرنگی بازرگانی له‌نێوانیاندایه‌و له‌و سه‌ردانه‌شدا هه‌ردوولا هاوڕابووین له‌سه‌ر زیاتر گرنگیدان و به‌رفراونكردنی ئه‌و په‌یوه‌ندیانه‌ به‌جۆرێك له‌به‌رژه‌وه‌ندی هه‌ردوولادا بێت، ئاماژه‌شی بۆ ئه‌وه‌كرد كه‌ له‌ سه‌ردانه‌كه‌یاندا بڕیاردرا ئه‌م جۆره‌ سه‌ردانانه‌ به‌رده‌وامیان هه‌بێت تا بتوانرێت له‌نزیكه‌وه‌ گفتۆگۆ بكرێت له‌باره‌ی بوژانه‌دنه‌وه‌و به‌گه‌ڕخستنی ئه‌و په‌یوه‌ندیه‌ بازرگانیانه‌ی كه‌ پێویستن له‌نێوان هه‌ردولادا گه‌شه‌ی زیاتریان پێبدرێت .
دوای سازكردنی چه‌ندین دیدارو گفتۆگۆش له‌گه‌ڵ لێپرسراوانی باڵای پارێزگای ته‌برێزی كۆماری ئیسلامی ئێران و رێكه‌وتن له‌سه‌ر چه‌ند ته‌وه‌رێكی گرنگی بواری بازرگانی و ئابوری سه‌ردانه‌كه‌ی وه‌فده‌كه‌ی یه‌كێتی هاورده‌و ناردنكارانی كوردستان كۆتاییهات.
به‌بڕوای وه‌فده‌كه‌ی هه‌رێمی كوردستانیش ئه‌و گرێبه‌ستانه‌ی كه‌ رێككه‌وتنیان له‌باره‌وه‌ كراوه‌ له‌ ئاینده‌دا ده‌بێته‌ هۆكارێكی گرنگ بۆ زیاتر په‌لهاویشتن و پێشكه‌وتنی هه‌رێمی كوردستان له‌بواری پیشه‌سازی و بازرگانی و ئابوریدا .

كۆشش بۆ هه‌نارده‌كردنى غازی‌ عێراق بۆ ئه‌وروپا ده‌كرێت

Picture
wWw.K-EconomY.Tk
ۆنته‌ر ئۆتینگه‌ر سه‌رۆكی‌ رێكخراوی‌ یه‌كێتی‌ ئه‌وروپا بۆ كاروباری‌ وزه‌ ڕایگه‌یاند: ئه‌و كۆمسیۆنه‌ گرێبه‌ستێكی‌ له‌گه‌ڵ عێراقدا ئیمزا كردووه‌، بۆ پێشخستن و په‌ره‌پێدانی سه‌رچاوه‌كانی‌ وزه‌ی‌ ئه‌و وڵاته‌، له‌وانه‌ش هه‌نارده‌كردنی‌ غازی‌ عێراق بۆ ئه‌وروپا، ئۆتینگه‌ر ئاشكراشیكرد كه‌ عێراق پابه‌ندبوونی‌ خۆی‌ دووپاتكردۆته‌وه‌ بۆ هه‌نارده‌كردنی‌ غاز له‌ ساڵانی‌ داهاتوو بۆ ئه‌وروپا له‌ ڕێگه‌ی‌ خاكی‌ توركیاوه‌، له‌به‌رامبه‌ریشدا ئه‌وروپا بازاڕه‌كانی‌ به‌ڕووی‌ به‌رهه‌مه‌ پێترۆڵییه‌كانی عێراق به‌شێوه‌یه‌كی‌ ئازاد بكاته‌وه‌ .

 سه‌رۆكی‌ كۆمسیۆنی‌ یه‌كێتی‌ ئه‌وروپا بۆ كاروباری‌ وزه‌ ئه‌وه‌شی‌ خسته‌ڕوو، له‌ ئاینده‌دا ئه‌وروپا پێویستی‌ به‌سه‌رچاوه‌ی‌ نوێ‌ ده‌بێت بۆ دابینكردنی‌ غازی‌ سروشتی‌، گوتیشی‌: كارێكی‌ ئاساییه‌ عێراقیش یه‌كێك بێت له‌و سه‌رچاوانه‌.

 جوتیاراله‌ نرخی كڕینه‌وه‌ی گه‌نمی ئه‌مساڵ رازین 

Picture
wWw.K-EconomY.Tk
له‌ چه‌ند رۆژی رابردوودا، ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌رانی عیراق له‌ دانیشتنێكیدا بڕیاریدا نرخی كڕینی به‌رهه‌مه‌ كشتوكاڵییه‌كان له‌ جوتیاران زیاد بكرێت.
به‌پێی لێدوانی سه‌رۆكی لیژنه‌ی كشتوكاڵ له‌ ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌ران كه‌ له‌ كۆنگره‌یه‌كی رۆژنامه‌وانیدا رایگه‌یاند،  په‌رله‌مان ده‌نگی داوه‌ بۆ زیادكردنی نرخی كڕینی یه‌ك تۆن گه‌نم به‌ 900 هه‌زار دینار، یه‌ك تۆن جۆ به‌ 700 هه‌زار دینار.
پێشتر وه‌زاره‌تی كشتوكاڵی عیراق، 720  هه‌زار دینار بۆ هه‌ر تۆنێك گه‌نمی پله‌ یه‌ك، 620  هه‌زار دینار بۆ گه‌نمی پله‌ دوو، 520 هه‌زار دیناریشی بۆ گه‌نمی پله‌ سێ دیاریكردبوو، هاوكات 520 هه‌زار دیناری بۆ هه‌ر تۆنێك جۆ ده‌ستنیشانكردبوو.
مام ئه‌حمه‌د خه‌لیل كه‌ جوتیارێكی ده‌شتی بیتوێنه‌و ئه‌مساڵ زیاتر له‌25 تۆن گه‌نمی له‌ 700 دۆنم زه‌ویدا چاندووه‌، پێشبینی ده‌كات 400 تۆن گه‌نم به‌رهه‌م له‌زه‌ویه‌كه‌ی دروێنه‌ بكات : ئه‌و نرخه‌ی ئه‌مساڵ بۆ كڕینه‌وه‌ی دانه‌وێڵه‌ی جوتیاران دیاریكراوه‌، نرخێكی گونجاوه‌و تا راده‌یه‌ك له‌ئاست خواستی جوتیاراندایه‌.
وتیشی: ساڵی رابردوو سایلۆكان بۆ وه‌رگرتنی یه‌ك تۆن گه‌نمی پله‌ یه‌ك ته‌نها 650 هه‌زار دینار‌و بۆ پله‌ دوو 550 هه‌زار دینار‌و بۆ پله‌ سێ ‌و جۆش 450 هه‌زار دیناریان دیاریكردبوو كه‌ ئه‌مه‌ هه‌رگیز له‌ئاست خواست و ماندووبوونی جوتیاراندا نه‌بوو.
روونیشیكرده‌وه‌: جوتیار به‌هه‌ر نرخێك بێت ناچاره‌ گه‌نمه‌كه‌ی ببه‌خشێته‌ سایلۆ، چونكه‌ له‌دوای داخستنی ده‌رگای سایلۆكان، به‌هۆی هه‌رزانی نرخی گه‌نمی هاورده‌ له‌ بازاڕه‌كان، كه‌س ئاماده‌نیه‌ گه‌نم به‌و نرخه‌ له‌ جوتیاران بكڕێت.
ده‌رباره‌ی شێوازی دیاریكردنی نرخی گه‌نم، ئابووریناس ته‌ها سلێمان ئاماژه‌ی به‌وه‌دا، كه‌ دانانی نرخی وه‌رگرتن ‌و پلانی وه‌رگرتنی دانه‌وێڵه‌، ساڵانه‌ له‌لایه‌ن وه‌زاره‌تی بازرگانی عیراقه‌وه‌ داده‌نرێت، ده‌زگا په‌یوه‌ندیداره‌كانی هه‌رێم  رۆڵێكی ئه‌وتۆ نابینن له‌دانانیدا، ته‌نانه‌ت پارساڵ ئه‌و وه‌زاره‌ته‌ ئاماده‌ نه‌بوو روونیشی بكاته‌وه‌ كه‌ بۆچی نرخه‌كان كه‌مكراونه‌ته‌وه‌، له‌هه‌مانكاتیشدا جوتیار سه‌ربه‌سته‌ گه‌نمه‌كه‌ی ده‌به‌خشێته‌ سایلۆ یان نا).
هه‌روه‌ك وتیشی: وه‌ك له‌ڕێی راگه‌یاندنه‌كانه‌وه‌ گوێبیست بووین، وه‌زاره‌تی كشتوكاڵی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان له‌ به‌رنامه‌یدایه‌ ئه‌مساڵیش رێژه‌یه‌كی زۆر له‌ به‌رهه‌می دانه‌وێڵه‌ی جوتیارانی ناوخۆ بكڕێت و له‌ سایلۆكاندا هه‌ڵیبگرێت، به‌ڵام نه‌بوونی سایلۆی پێویست له‌ رووی ژماره‌و چۆنێتییه‌وه‌ له‌ شاره‌كانی كوردستاندا ده‌بێته‌ رێگر له‌به‌رده‌م به‌رنامه‌یه‌كی له‌وجۆره‌دا وا پێویست ده‌كات به‌لانی كه‌مه‌وه‌ 8 سایلۆی نوێ دروستبكرێت.
به‌ وته‌ی ئه‌و له‌ هه‌ر 3 پارێزگاكه‌ی هه‌رێمی كوردستاندا ته‌نها 6 سایلۆ هه‌یه‌ كه‌ زۆربه‌یان له‌سه‌ر شێوازی كۆن دروستكراون، ته‌نانه‌ت هه‌ندێكیان به‌ كه‌ڵكی كار نه‌ماون، كۆی توانای هه‌موویان ته‌نها 220 هه‌زار تۆن دانه‌وێڵه‌ی هه‌ڵگیراوه‌.
روونیكرده‌وه‌ كه‌ سایلۆكان به‌شێكن له‌ پاراستنی ئاسایشی خۆراك، ئه‌گه‌ر لایه‌نه‌ په‌یوه‌ندیداره‌كانی حكومه‌تی هه‌رێم بیانه‌وێت ئاستی دانه‌وێڵه‌ی هه‌ڵگیراو بگه‌یه‌ننه‌ ئاستی پێویست، ده‌بێت بیر له‌ دروستكردنی 8 سایلۆی مۆدێرن بكه‌نه‌وه‌ جگه‌ له‌ نۆژه‌نكردنه‌وه‌ی ئه‌و 6 سایلۆیه‌ی ئێستا هه‌ن.
ئه‌وه‌شی خسته‌ڕوو كه‌  گه‌وره‌ترین سایلۆی هه‌رێمی كوردستان سایلۆی مه‌خموره‌ كه‌ توانای 100 هه‌زار تۆن دانه‌وێڵه‌ی هه‌ڵگیراوی هه‌یه‌.


پارله‌مانى كوردستان 970 ملیار دینار له‌ بودجه‌ى به‌كارخستن كه‌مده‌كاته‌وه‌  

Picture
wWw.K-EconomY.Tk
له‌میانه‌ى دانیشتنه‌ به‌رده‌وامه‌كانیدا بۆ تاوتوێكردن‌و خستنه‌ڕوو گفتوگۆكردنى بڕگه‌و ماده‌كانى پرۆژه‌ قانونى بودجه‌ى گشتى هه‌رێمى كوردستان بۆ ساڵى 2011، ئه‌مڕۆ چوارشه‌ممه‌ 25\5، پارله‌مانى كوردستان كۆبۆوه‌و بڕى (970) ملیار دینارى له ‌بودجه‌ى به‌كارخستن كه‌مكرده‌وه‌و دابه‌شى كرد به‌سه‌ر چه‌ند پرۆژه‌یه‌كى گرنگدا.
دواى خوێندنه‌وه‌ى راپۆرتى لیژنه‌ى دارایى و قانونى پارله‌مان چه‌ند پێشنیازێك خرایه‌ روو بۆ كه‌مكردنه‌وه‌ى بودجه‌ى وه‌كارخستن‌و له‌وباره‌یه‌وه‌ كه‌مكردنه‌وه‌كه‌ به‌رێژه‌ى 10% په‌سه‌ند كرا كه ‌بڕه‌كه‌ى (970) ملیار دیناره‌.
دواتر ئه‌و پێشنیازانه‌ كرایه‌ ماده‌یه‌كى نوێ‌و دواى داڕشتنه‌وه‌ى به‌كۆى ده‌نگى پارله‌مانتاران په‌سه‌ند كرا. هه‌ریه‌ك له‌ ماده‌كاتى تایبه‌ت به‌خشته‌ی داهاته‌ جیا جیاكانی ئه‌مساڵی هه‌رێمی كوردستان و پرۆژه‌ى راسپاردنی وه‌زاره‌تی دارایی بۆ له‌ ئه‌ستۆگرتنی ژماره‌ی حسابی وه‌زاره‌ته‌كان، دوای گفتوگۆكردنی پارله‌مانتاران، به‌زۆرینه‌ی ده‌نگ په‌سه‌ند كران.
جێى ئاماژه‌یه‌ ئه‌و بڕه‌ى له‌ بودجه‌ى به‌كارخستن كه‌مكرایه‌وه‌ به‌م شێوه‌یه‌ دابه‌شكرا به‌سه‌ر چه‌ند پرۆژه‌یه‌كدا كه ‌له‌ دانیشتنه‌كانى پێشوودا په‌سه‌ندكرابوو، له‌وانه‌ش زیادكردنی پێشینه‌ی هاوسه‌رێتی بۆ (5) ملیۆن دینارو  لێخۆشبوونى كورو كچی شه‌هیدو ئه‌نفالكراوه‌كان له ‌گێرانه‌وه‌ی پێشینه‌كه‌، له‌گه‌ڵ زیادكردنی قه‌رزی خانووبه‌ره‌ بۆ (20) ملیۆن دینارو لابردنی دڵنیایی له‌سه‌ر قه‌رزی خانووبه‌ره‌و ته‌رخانكردنی (35) ملیار دینار بۆ ئه‌نجامدانی هه‌ڵبژاردنه‌كانی ئه‌نجومه‌نی پارێزگاو قه‌زاكان، سه‌ربارى زیادكردنی ده‌رماڵه‌ی خۆراكی پۆلیس بۆ 210 هه‌زار دینار، زیادكردنی مووچه‌ی تۆری كۆمه‌ڵایه‌تی بۆ (150) هه‌زار دینار، ته‌رخانكردنی 150 ملیار دینار بۆ هه‌ڵمه‌تی نیشتمانی دروستكردنی خوێندنگاو قوتابخانه‌كان، هه‌روه‌ها ته‌رخانكردنی 300 ملیار دینار بۆ به‌شه‌ بودجه‌ی وه‌به‌رهێنان‌و ته‌رخانكردنی 100 ملیار دینار بۆ پرۆژه‌ خزمه‌تگوزاریه‌كانی  قه‌زاو ناحیه‌ زیان لێكه‌وتووه‌كانی هه‌رێم‌و ته‌رخانكردنی 70 ملیار دینار بۆ پرۆژه‌ خزمه‌تگوزارییه‌كانی ناوچه‌ كێشه‌ له‌سه‌ره‌كان، ته‌رخانكردنی 20 ملیار دینار بۆ سێكته‌ری وه‌رزشی، هه‌روه‌ها هاوكاریكردنى حكومه‌ت بۆ بانكه‌ كشتوكاڵى‌و پیشه‌سازییه‌كان

بودجه‌ ناگه‌ڕێته‌وه‌ بۆ حكومه‌ت 

Picture
wWw.K-EconomY.Tk
سه‌عات 4 ـی سه‌رله‌ئێواره‌ی یه‌كشه‌ممه‌ 22/5، په‌رله‌مانی كوردستان به‌سه‌رۆكایه‌تی دكتۆر كه‌مال كه‌ركوكی سه‌رۆكی په‌رله‌مانی كوردستان‌و ئاماده‌بوونی شێروان حه‌یده‌ری سكرتێری كاتی په‌رله‌مان، به‌شی دووه‌می دانیشتنی ژماره‌ (17)ی ئاسایی خولی گرێدانی دووه‌م له‌ ساڵی دووه‌می خولی سێیه‌می هه‌ڵبژاردن به‌رێوه‌برد.

له ‌دانیشتنه‌كه‌دا، كه‌ به‌ئاماده‌بوونی وه‌زیرانی دارایی‌و پلاندانان‌و بریكاری وه‌زاره‌تی دارایی حكومه‌تی هه‌رێم به‌رێوه‌چوو، سه‌رۆكی په‌رله‌مان به‌رنامه‌ی كاری خوێنده‌وه‌، كه‌ به‌رده‌وامبوون بوو له‌سه‌ر خستنه‌روو گفتوگۆكردنی پرۆژه‌ یاسای بودجه‌ی هه‌رێمی كوردستانی عێراق بۆ ساڵی 2011.

دواتر له‌لایه‌ن سه‌رۆكی په‌رله‌مانه‌وه‌ داوا له ‌وه‌زیری پلاندانانی حكومه‌تی هه‌رێم كرا، به‌رده‌وامبێت له‌ وه‌ڵامدانه‌وه‌ی پرسیاری په‌رله‌مانتاران، كه‌ وه‌زیری ناوبراو جگه‌ له ‌وه‌ڵامدانه‌وه‌ی پرسیاره‌كان به‌شێوه‌یه‌كی گشتی تیشكی خسته‌ر سه‌ر ستراتیژیه‌تی پرۆژه‌كانی وه‌به‌رهێنان له‌هه‌رێمی كوردستان دا.

هه‌ر له‌ چوارچێوه‌ی وه‌ڵامدانه‌وه‌ی پرسیاره‌كان دا، وه‌زیرانی دارایی‌و پلاندانان وه‌ڵامی ژماره‌یه‌ك خاڵی نیزامی په‌رله‌مانتارانیان دایه‌وه‌، كه‌ له ‌خاڵه‌ نیزامییه‌كانیان دا په‌رله‌مانتاران داوای روونكردنه‌وه‌ی زیاتریان ده‌كرد، به‌و شێوه‌یه‌ سه‌رۆكی په‌رله‌مانی كوردستان كۆتاییهاتنی وه‌ڵامی پرسیارو تێبینیه‌كانی سه‌باره‌ت به‌راپۆرتی لیژنه‌ی دارایی‌و راپۆرتی گشتی وه‌زاره‌تی دارایی راگه‌یاند.

دواتر سه‌رۆكی په‌رله‌مانی كوردستان به‌پێی مادده‌ی 85ی په‌یڕه‌وی ناوخۆی په‌رله‌مانی كوردستان به‌ردامبوونی گفتوگۆكردنی  پرۆژه‌ یاسای بودجه‌ی هه‌رێمی كوردستانی بۆ ساڵی 2011 خسته‌ ده‌نگدانه‌وه‌و به‌ئه‌نجامی 75ده‌نگ به‌رامبه‌ر 21 ده‌نگ بریاردرا په‌رله‌مان به‌رده‌وام بێت له‌گفتوگۆكردن‌و په‌سندكردنی پرۆژه‌ی بودجه‌.  

پاشان سه‌رۆكی په‌رله‌مان كۆتایی به‌دانیشتنه‌كه‌ هێناو راشیگه‌یاند: دانیشتنی داهاتوو سه‌عات 3:30 ده‌قیقه‌ی پاشنیوه‌رۆی رۆژی دووشه‌ممه‌ 23/5، به‌ڕێوه‌ده‌چێت بۆ به‌رده‌وامبوون له‌سه‌ر گفتوگۆكانی پرۆژه‌ی یاسای بودجه‌ی گشتی هه‌رێم بۆ ساڵی 2011.


هه‌لى كار بۆ چل هه‌زار كه‌س

Picture
wWw.K-EconomY.Tk
وا چاوه‌ڕوانده‌كرێت به ‌په‌سه‌ندكردنی بودجه‌و به‌هۆی بوونی 3690 پڕۆژه‌ تێیدا هه‌زاران هه‌لی كار دابینبكرێت.
پڕۆژه‌كانی بودجه‌ دابه‌شده‌بن به‌سه‌ر پڕۆژه‌كانی به‌رده‌وام، پێشنیازكراو، پڕۆژه‌كانی په‌ره‌پێدانی پارێزگاكان. ئه‌گه‌ر هه‌ر یه‌كێك له‌و  3690 پڕۆژه‌یه‌ ببێته‌ هۆی دابینكردنی هه‌لی كار بۆ  10 كه‌س، ئه‌وا له‌مساڵدا به‌لایه‌نی كه‌مه‌وه‌ نزیكه‌ی 40 هه‌زار كه‌س ده‌كه‌ونه‌ سه‌ر ئیش.



كۆمپانیاكانی ئه‌ڵمانیا وه‌به‌رهێنان له‌ هه‌رێمی كوردستان ده‌كه‌ن

Picture
wWw.K-Economy.Tk
ئه‌مڕۆ 16-5 د. عه‌لی سندی وه‌زیری پلاندانانی حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستان پێشوازیکرد له‌ وه‌فدێکی وڵاتی ئه‌ڵمانیا، که‌ پێکهاتبوو له‌ نوێنه‌ری چه‌ندین کۆمپانیای ئه‌و وڵاته‌ له‌ که‌رته‌ جیاوازه‌کاندا.
سه‌ره‌تا وه‌زیری پلاندانان کورته‌یه‌کی له‌سه‌ر کارو چالاکییه‌کانی وه‌زاره‌ت و هه‌لومه‌رجی وه‌به‌رهێنان و بازرگانی له‌ هه‌رێمی کوردستان خسته‌ڕوو، ئاماژه‌ی به‌وه‌شدا که‌ هاتنی کۆمپانیا ئه‌ڵمانییه‌کان بۆ هه‌رێمی کوردستان جێگه‌ی بایه‌خه‌و وه‌زاره‌تی پلاندانان هه‌موو هاوکاری و کارئاسانییه‌کی پێویستیان پێشکه‌شده‌کات بۆ به‌شداریکردن له‌ پرۆسه‌ی په‌ره‌پێدان له‌ هه‌رێمی کوردستاندا.
له‌لایه‌ن خۆیانه‌وه‌ ئه‌ندامانی وه‌فده‌که‌ باسیان له‌ باڵاده‌ستی ئاسایش و سه‌قامگیری هه‌رێمی کوردستان کرد، که‌ بووه‌ته‌ هانده‌ر بۆ کۆمپانیا بیانییه‌کان بۆ هاتنه‌ناو بازاڕی کوردستان، کۆمپانیا ئه‌ڵمانییه‌کانیش له‌ هه‌وڵی به‌رده‌وامدان بۆ به‌شداریکردنی کارا له‌ پڕۆسه‌ی په‌ره‌پێدانی هه‌رێمی کوردستان له‌ڕێگای وه‌به‌رهێنان یان بازرگانییه‌وه‌، هه‌روه‌ك ئومێدیان خواست ئه‌م سه‌ردانه‌ هه‌نگاوێک بێت بۆ پته‌وکردنی په‌یوه‌ندییه‌کانی نێوان ئه‌ڵمانیاو کوردستان.


ئه مرؤ دوو شه‌ممه‌ گفتوگۆ له‌سه‌ر بودجه‌ی ئه‌مساڵ ده‌كرێت

Picture
wWw.K-Economy.Tk
بودجه‌ی ساڵی 2011 ی هه‌رێمی كوردستان له‌لایه‌ن ئه‌نجومه‌نی وه‌زیرانه‌وه‌ په‌سه‌ندكرا و له‌ كۆنگره‌یه‌كی رۆژنامه‌نوسیدا د.به‌رهه‌م ئه‌حمه‌د ساڵح سه‌رۆكی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان برِه‌كه‌ی راگه‌یاند، برِیاره‌ دووشه‌ممه‌ 16/5 په‌رله‌مانی كوردستان ده‌ست به‌ گفتوگۆكانی بكات.
دلێر مه‌حمود برِیارده‌ری لێژنه‌ی دارایی په‌رله‌مانی كوردستان : دوای ئه‌وه‌ی راپۆرتی لێژنه‌ی دارایی ئاراسته‌ی سه‌رۆكایه‌تی په‌رله‌مانی كوردستان كرا، برِیاره‌  ئةمرؤ دووشه‌ممه‌ 16/5 ده‌ست به‌ گفتوگۆكان بكرێت.
روونیشیكرده‌وه‌: به‌پێویستی ده‌زانم گفتوگۆكانی په‌رله‌مان له‌سه‌ر بودجه‌ له‌به‌رژه‌وه‌ندی خه‌ڵكی كوردستان و پێداویستییه‌كانیان بێت، هه‌رچه‌ند ئه‌گه‌ر بۆچونی جیاوازیش هه‌بێت، به‌ڵام گفتوگۆكان به‌شێوه‌یه‌ك بێت ئه‌و داواكارییانه‌ی ئێستا خه‌ڵك هه‌یه‌تی له‌ناو بودجه‌ شوێنی بۆ بكرێته‌وه‌، هیچ هۆكارێك نامێنێت بۆ ئه‌وه‌ی له‌ په‌رله‌مانی كوردستان بودجه‌كه‌ دوا بكه‌وێت.
بۆیه‌ پێویسته‌ به‌شێوه‌یه‌كی پیشه‌یی مامه‌ڵه‌یان له‌گه‌ڵ بكرێت  و ره‌چاوی پێداویستی خه‌ڵكی كوردستان بكرێت.
هاوكات خه‌لیل عوسمان ئه‌ندامی لێژنه‌ی ئاوه‌ندان كردنه‌وه‌ له‌ په‌رله‌مانی كوردستان ئاماژه‌ به‌گرنگی بودجه‌ی ئه‌مساڵ ده‌كات و پێی وایه‌: بودجه‌ی هه‌رێمی كوردستان كه‌ له‌لایه‌ن كابینه‌ی شه‌شه‌می حكومه‌تی هه‌رێم به‌ شێوه‌یه‌كی شه‌فاف په‌سه‌ندكرا و ئێستا وه‌ك پرۆژه‌ له‌ په‌رله‌مانی كوردستانه‌، دوای ئه‌وه‌ی خوێندنه‌وه‌ی یه‌كه‌می بۆ كرا له‌سایتی په‌رله‌مان بڵاوكرایه‌وه‌ و به‌شێوه‌ی
سي دي به‌سه‌ر ئه‌ندامانی لێژنه‌كان دابه‌شكرا، وتیشی: بودجه‌كه‌ چه‌ندین سێكته‌ری گرنگی تێدایه‌، له‌وانه‌ مه‌سه‌له‌ی كاره‌با كه‌ ئه‌مڕۆ بۆ خه‌ڵكی كوردستان زۆر پێویسته‌، هه‌روه‌ها له‌و بودجه‌یه‌ گرنگی به‌ بواری ئاوه‌دانكردنه‌وه‌ و شاره‌وانی و په‌روه‌رده‌ دراوه‌، ئه‌ویش به‌گوێره‌ی رێژه‌ی دانیشتوان دابه‌شكراوه‌.
هه‌روه‌ك روونیكرده‌وه‌: ئه‌وه‌ی جێگای ده‌ستخۆشی و هه‌ڵوه‌سته‌كردنه‌ له‌و پرۆژه‌یه‌، هه‌ندێك هه‌نگاو كه‌ له‌ ساڵی رابردوو هه‌بوو، ئه‌مساڵیش به‌رده‌وامه‌، ئه‌ویش پرۆژه‌ی تواناسازیی گه‌نجانه‌، هه‌ڵمه‌تی دروستكردنی خوێندنگای مۆدێرن، هه‌روه‌ها به‌رده‌وامبوونی پێشینه‌ی خانووبه‌ره‌، ئه‌مه‌ جگه‌ له‌وه‌ی ئه‌مساڵ برِیارێكی له‌سه‌ر دراوه‌ ئه‌ویش زیادكردنی پێشینه‌ی هاوسه‌رگیرییه‌، له‌ یه‌ك ملیۆن دینار بۆ دووملیۆن و نیو، بۆ ئه‌مه‌ش ئێمه‌ وه‌ك لیستی كوردستانی هه‌وڵده‌ده‌ین ئه‌و پێشینه‌یه‌ زیاتر بكه‌ین، به‌گشتی له‌گه‌ڵ بوونی هه‌ندێك كه‌موكوڕی له‌ڕووی ته‌كنیكییه‌وه‌ ده‌توانم بڵێم هه‌نگاوێكی گرنگه‌ و هه‌موو خه‌رجی و داهاته‌كانی تێدا روونه‌.
كۆی گشتی بودجه‌ی خه‌مڵێندراوی ئه‌مساڵی هه‌رێمی كوردستان 13 ترلیۆن و 940 ملیار دیناره‌، له‌و بودجه‌یه‌ 4 ترلیۆن و 250 ملیار دینار بۆ پرۆژه‌كانی وه‌به‌رهێنانه‌، ئه‌وانیش به‌م شێوه‌یه‌ دابه‌شكراوه‌: 2 ترلیۆن و 700 ملیار دینار بۆ پرۆژه‌ به‌رده‌وامه‌كان و 291 ملیار دینار بۆ په‌ره‌پێدانی پارێزگاكان و یه‌ك ترلیۆن دینار پرۆژه‌ تازه‌كانه‌، له‌ پرۆژه‌ تازه‌كانیش 650 ملیار دینار بۆ كاره‌با ته‌رخانكراوه‌، واته‌ 60% ی بودجه‌ی پرۆژه‌تازه‌كان بۆ كه‌رتی كاره‌با ده‌بێت.
هه‌روه‌ها له‌بودجه‌ی ئه‌مساڵ 9 ترلیۆن و 687 ملیار بۆ بودجه‌ی به‌كاربه‌ره‌ (تشغیلی) یه‌، هه‌ر له‌و بودجه‌یه‌ 54 ملیار دینار بۆ نه‌فه‌قاتی په‌رله‌مانی كوردستان و 48 ملیار دیناری بۆ نه‌فه‌قاتی ئه‌نجومه‌نی دادوه‌ریه‌، كورتهێنانی بودجه‌ی ئه‌مساڵمان به‌ 1 ترلیۆن و 554 ملیار خه‌مڵێندراوه‌، به‌شی زۆری ئه‌و كورتهێنانه‌ ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ بودجه‌ی وه‌زاره‌تی پێشمه‌رگه‌.


یه‌كێتی هاورده‌و ناردنكارانی هه‌رێم له‌وڵاتی ئیتالیا به‌شداری له‌پیشانگایه‌كدا ده‌كات 

Picture
wWw.K-Economy.Tk
وه‌فدی یه‌كێتی هاورده‌و ناردنكارانی هه‌رێمی كوردستان دوای ئه‌وه‌ی به‌ئاڵای كوردستانه‌وه‌ له‌شاری میلانۆی وڵاتی ئه‌ڵمانیا به‌شدارییان له‌پیشانگایه‌كدا كردو گرێبه‌ستێكی بازرگانیان ئیمزاكرد گه‌ڕانه‌وه‌ هه‌رێمی كوردستان.
له‌وباره‌یه‌وه‌ شێخ مسته‌فا عه‌بدولڕه‌حمان سه‌رۆكی یه‌كێتی هاورده‌و ناردنكارانی هه‌رێمی كوردستان رایگه‌یاند: پێشانگاكه‌ رۆژی 8 ی ئه‌م مانگه‌ له‌ شاری میلانۆی وڵاتی ئیتاڵیا كرایه‌وه‌ و ئێمه‌ش به‌ وه‌فدێكی 30 كه‌سی كه‌ پێكهاتبوون له‌ خاوه‌ن و نوێنه‌ری كۆمپانیا به‌تواناكانی شاری سلێمانی و هه‌ولێرو كه‌ركوك و دهۆك به‌ئاڵای كوردستانه‌وه‌ به‌شداریمان تێدا كرد.
وتیشی: له‌گه‌شته‌كه‌دا ره‌وشی ئابووری هه‌رێمی كوردستان و ئیتاڵیا تاوتوێكراو له‌میانه‌ی به‌شداریكردن له‌ پێشانگاكه‌شدا توانرا گرێبه‌ستێكی بازرگانی له‌نێوان دهۆك كۆمپانی و كۆمپانیایه‌كی ئیتاڵی ئیمزا بكرێت به‌مه‌به‌ستی دامه‌زراندنی كارگه‌یه‌كی گه‌وره‌ی تایبه‌ت به‌ دۆندرمه‌و سارده‌مه‌نی له‌ هه‌رێمی كوردستان.
وه‌فدی یه‌كێتی هاورده‌ و ناردنكارانی هه‌رێمی كوردستان رۆژی 8 ی ئه‌م مانگه‌ به‌شدارییان له‌ پێشانگایه‌كی تایبه‌ت به‌ ریستۆرانت و خوارده‌مه‌نی له‌ شاری میلانۆ كردو ئه‌مڕۆ له‌رێی فرۆكه‌خانه‌ی نێوده‌وڵه‌تی هه‌ولێره‌وه‌ گه‌ڕانه‌وه‌ نێوخاكی هه‌رێم .



به‌نزینخانه‌ حكومییه‌كان ده‌درێن به‌كه‌رتی تایبه‌ت  

Picture
wWw.K-Economy.Tk
شۆفێران خۆشحاڵن كه‌ به‌نزین به‌بێ كۆبۆن دابه‌شده‌كرێت، به‌ڵام داوای دابه‌زینی نرخ و باشتركردنی جۆری به‌نزینی حكومی ده‌كه‌ن و خاوه‌ن به‌ نزینخانه‌ حكومییه‌كان و كارمه‌ندانه‌كانیان ناڕازین به‌وه‌ی به‌نزینخانه‌ حكومییه‌كان بدرێن به‌كه‌رتی تایبه‌ت.
عه‌بدولكه‌ریم خدر لێپرسراوی وێستگه‌ی رزگاری حكومی : پێشتر له‌به‌ر ئه‌وه‌ی به‌نزین به‌كۆبۆن بوو، به‌كه‌می ده‌هات و له‌ هه‌فته‌یه‌كدا 2 جار به‌كۆبۆن دابه‌شده‌كراو هه‌رجاره‌ی 40 لیتر بوو، به‌ڵام به‌پێی ئه‌و زانیارییانه‌ی به‌ده‌ستمات گه‌یشت له‌ئێستادا له‌ هه‌رێمی كوردستان به‌نزین زۆر بووه‌و ئێستا به‌بێ كۆبۆن دابه‌شده‌كرێت، به‌ڵام ژماره‌ی وێستگه‌ی حكومیش كه‌مه‌ ته‌نها 3 وێستگه‌ بۆ هاووڵاتیان ئیشده‌كات، وێستگه‌ی عه‌نكاوه‌ش بۆ فه‌رمانگه‌ حكومییه‌كانه‌، بۆیه‌ پێویست به‌زیادكردنی وێستگه‌ی حكومی هه‌یه‌، به‌ڵام ده‌نگۆی ئه‌وه‌ هه‌یه‌ كه‌ گوایه‌ حكومه‌ت به‌نیازه‌ وێستگه‌ حكومییه‌كان بدات به‌كه‌رتی تایبه‌ت و له‌ڕێگه‌ی ئه‌وانیشه‌وه‌ به‌نزین بدرێت به‌ هاووڵاتیان، واته‌ له‌ده‌ستی حكومه‌تدا نه‌مێنێت.
وتیشی: ئه‌و فه‌رمانبه‌رانه‌ی ئێستا كارده‌كه‌ن له‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی دابه‌شكردنی نه‌وت و وێستگه‌كان بێكار ده‌مێننه‌وه‌و زه‌ره‌رمه‌ند ده‌بین، بۆیه‌ ئێمه‌ وه‌كو به‌نزینخانه‌كان و كارمه‌نده‌كان ناڕازین له‌گه‌ڵ ئه‌و بڕیاره‌دا نین.
لێپرسراوی وێستگه‌ی رزگاری حكومی راشیگه‌یاند: پێشتر كه‌ به‌نزین به‌ كۆبۆن بوو، رۆژانه‌ 140 هه‌زار لیتر به‌نزین ده‌فرۆشرا له‌وێستگه‌كه‌ماندا، به‌ڵام ئێستا كه‌ به‌بێ كۆبۆنه‌ رۆژانه‌ 170 هه‌زار لیتر ده‌فرۆشرێت، جگه‌ له‌ وێستگه‌كانی مه‌نتكاوه‌و شۆڕش و عه‌نكاوه‌ دابه‌شكردنی به‌نزین به‌بێ كۆبۆن ته‌نها بۆ ئۆتۆمبێلی تایبه‌تی نیه‌و ته‌كسییه‌كانیش ده‌گرێته‌وه‌، به‌ڵام له‌ڕووی نرخه‌وه‌ هه‌روه‌ك ئۆتۆمبێله‌ تایبه‌تییه‌كان هه‌رزان نه‌بووه‌.
خاون شۆفێرێك له‌وێستگه‌ی رزگاری سه‌باره‌ت به‌ به‌نزین وه‌رگرتن به‌بێ كۆبۆن وتی: له‌ ته‌واوی عیراقدا به‌نزین به‌بێ كۆبۆنه‌ ده‌درێته‌ هاووڵاتیان، پێم سه‌یره‌ كه‌ له‌ كوردستاندا له‌ڕێگه‌ی كۆبۆنه‌وه‌ دابه‌شده‌كرێت، جگه‌ له‌وه‌شی كه‌ نرخی به‌نزین له‌ خواروی عیراقدا هه‌رزانتره‌و جۆره‌كه‌شی له‌ ئه‌و به‌نزینه‌ی كه‌ له‌ كوردستاندا هه‌یه‌ باشتره‌.
سیروان ئه‌بوبه‌كر راوێژكار له‌ وه‌زاره‌تی سامانه‌ سروشتییه‌كان : ئه‌و به‌نزینخانه‌ حكومیانه‌ پێویستیان به‌ نۆژه‌نكردنه‌وه‌ هه‌یه‌، راسته‌ ئێمه‌ به‌شێوه‌یه‌كی نوێ له‌ڕێگای كۆمپانیاو كه‌رتی تایبه‌ته‌وه‌ هه‌ڵده‌ستین به‌ نۆژه‌نكردنه‌وه‌ی به‌نزینخانه‌كان، به‌ڵام كام كۆمپانیا به‌كه‌مترین ماوه‌و به‌ باشترین دیزاین ته‌وای بكات، ده‌درێت به‌و كۆمپانیایه‌ كه‌ سیسته‌می غازیشی تێدا داده‌نێین.
وتیشی: یه‌كێكی تر له‌مه‌رجه‌كانیشمان ئه‌وه‌یه‌ ده‌بێت كۆمپانیاكه‌ كارمه‌نده‌ حكومییه‌كانی به‌نزینخانه‌كان به‌كار بهێنێت و هه‌روه‌ها به‌پێی مه‌رجی دارایی و هونه‌ری بازرگانی كاربكه‌ن و كێ زیاتر قازانج بدات به‌ حكومه‌ت ده‌درێت به‌وكه‌سه‌و ئه‌و به‌نزینخانانه‌ش راسته‌وخۆ له‌ ژێرچاودێری وه‌زاره‌تی سامانه‌ سروشتییه‌كاندا ده‌بێت.

بانكی پیشه‌سازی مامه‌ڵه‌ی پێدانی قه‌رز له‌پیشه‌وه‌ران وه‌رده‌گرێت

پاشئه‌وه‌ی حكومه‌تی هه‌رێم بڕیاریدا به‌پێدانی قه‌رز به‌ پیشه‌وه‌ران بۆ زیاتر بوژاندنه‌وه‌ی كه‌رتی پیشه‌سازی، بانكی پیشه‌سازی مامه‌ڵه‌ له‌ پیشه‌وه‌ران وه‌رده‌گرێت بۆ پێدانی قه‌رز، له‌بواری پیشه‌سازی جۆراوجۆرو دروستكردنی كارگه‌.
ئاراس شێخ ره‌ئوف به‌ڕێوبه‌ری گشتی پیشه‌سازی له‌وه‌زاره‌تی بازرگانی و پیشه‌سازی هه‌رێم : پاشئه‌وه‌ی چه‌ندینجار داواكاریمان له‌ حكومه‌تی هه‌رێم بۆ پێدانی قه‌رز بۆ پیشه‌وه‌ران بۆ زیاتر گرنگیدان به‌كه‌رتی پیشه‌سازی و زیادكردنی كارگه‌ی جۆراوجۆر له‌هه‌رێمی كوردستان كرد، دوای په‌سه‌ندكردنی ئه‌و داواكاریانه‌ ئێستا بانكی پیشه‌سازی  ده‌ستی كردووه‌ به‌ وه‌رگرتنی مامه‌ڵه‌ له‌ پیشه‌وه‌ران بۆ پێدانی قه‌رز، وتیشی: جگه‌له‌ پێدانی قه‌رز به‌ پیشه‌وه‌ران له‌ دامه‌زراندنی كارگه‌كانیش هاوكاریان ده‌كه‌ین به‌تایبه‌تی كه‌لوپه‌له‌كانی كارگه‌، هه‌روه‌ها پێدانی قه‌رز به‌پیشه‌وه‌ران كاریگه‌ری باشی ده‌بێت له‌سه‌ر بوژاندنه‌وی كه‌رتی پیشه‌سازی هه‌رێم  و گرنگیدان به‌پیشه‌سازی خۆماڵی و هاندانی پیشه‌وه‌ران بۆئه‌وه‌ی به‌رهه‌می باشیان هه‌بێت.

عێراق و ئوردن له‌سه‌ر راكێشانی هێڵی ئاسنین له‌ نێوانیاندا رێك كه‌وتن

Picture
wWw.K-Economy.Tk
گواستنه‌وه‌ی عێراق رایگه‌یاند، رێككه‌وتنێكی سه‌ره‌تایی له‌ نێوان هه‌ردوو حكوومه‌تی عێراق و ئوردن كرا بۆ به‌ستنه‌وه‌ی هێڵی ئاسنینی هه‌ردوو وڵات به‌یه‌كتره‌وه‌ .

له‌و بارییه‌وه‌ جه‌واد ئه‌لخه‌رسانی گۆته‌بێژى كۆمپانیای هێڵی ئاسنینی عێراق له‌ لێدوانێكدا رایگه‌یاند، كۆمپانیای هێڵی ئاسنین به‌شێوه‌یه‌كی سه‌ره‌تایی له‌گه‌ڵ شاندێكی ئوردنیدا رێك كه‌وتووه‌ ، بۆ به‌ستنه‌وه‌ی هێڵی ئاسنینی نێوان به‌غدا و عه‌قه‌به‌ به‌درێژایی هه‌زاروسه‌دوپه‌نجا كیلۆمه‌تر  گوتیشی، دوێنى شاندێكى ئورده‌ن هاتوونه‌ته‌ عێراق بۆ گفتوگۆكردن له‌سه‌ر رێوشوێنه‌ پێویسته‌كان بۆ سه‌رخستنی پڕۆژه‌كه‌ له‌گه‌ڵ عێراق له‌گه‌ڵ راگه‌یاندنی واده‌ی ده‌ستپێكردنی.

جێى ئاماژه‌ پێدانه‌ عێراق هه‌وڵ ده‌دات سیسته‌مێكی هاتووچۆی فراوان و تۆكمه‌ له‌گه‌ڵ وڵاتانی دراوسێی دروست بكات، به‌مه‌به‌ستی پته‌وكردنی جموجۆڵی بازرگانی و گه‌شتیاری له‌گه‌ڵ وڵاتانی ده‌ره‌وه‌دا.


سه‌رۆكی سندوقی دراوی نێوده‌وڵه‌تی به‌تۆمه‌تی ده‌ستدرێژی سێكسی ده‌ستگیر ده‌كرێت

Picture
wWw.K-Economy.Tk
دۆمینیك ستراوس كان سه‌رۆكی سندوقی دراوی نێوده‌واڵه‌تی به‌تۆمه‌تی ده‌ستدرێژی سێكسی بۆ سه‌ر ژنێك له‌لایه‌ن پۆلیسی نیۆیۆركه‌وه‌ ده‌ستگیرا كرا.
پۆلیسی ئه‌مریكا (دۆمینیك) ی به‌و تۆمه‌تبار كردووه‌ كه‌ له‌ شوێنی حه‌وانه‌وه‌ی خۆی له‌ یه‌كێك له‌ هۆتێله‌كاندا په‌لاماری ژنێكی ته‌مه‌ن 32 ساڵان (یه‌كێك له‌ خزمه‌تكارانی هۆتێله‌كه‌) ی داوه‌و بۆ ماوه‌یه‌كیش له‌ ژووره‌كه‌ی خۆیدا ده‌ستبه‌سه‌ری كردووه‌.
سه‌رۆكی سندووقی دراوی نێوده‌وڵه‌تی ته‌مه‌نی 62 ساڵانه‌و خێزانداره‌و له‌ دایكبووی پاریسه‌.


به‌بڕی ملیارێك و 267 ملیۆن دینار كاره‌با ده‌گه‌یه‌ندرێته‌ 9 گوندی سنوری شینكایه‌تی

Picture
wWw.K-Economy.Tk
له‌چوارچێوه‌ی پرۆژه‌ خزمه‌تگوزارییه‌كانی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان و به‌مه‌به‌ستی زیاتر ئاوه‌دانكردنه‌وه‌ی گونده‌كانی كوردستان و گه‌یاندنی تۆڕی كاره‌بای نیشتمانی بۆیان، له‌سه‌ر بودجه‌ی به‌رێوه‌به‌ڕێتی دابه‌شكردنی كاره‌بای سلێمانی و به‌سه‌رپه‌رشتی فه‌رمانگه‌ی كاره‌بای ماوه‌ت،  به‌بڕی زیاتر (1.267.036.088) دینار تۆڕی كاره‌بای نیشتمانی گه‌یه‌ندرایه‌ 9 گوندی سنوری شینكایه‌تی، كه‌ بریتین له‌ گونده‌كانی (ئاڵانقۆز، دڕی قامیش، دۆڵبێشكه‌كان، گه‌ڵاڵه‌، سه‌فره‌ ، سپێداره‌ شه‌شۆ ، گۆرێن، خمانه‌).  ئه‌مڕۆش 9-5 له‌ چه‌ند رێوره‌سمێكدا له‌ گونده‌كانی ئاڵانقۆز، دڕی و قامیش و گه‌ڵاڵه‌و سه‌فره‌  به‌ئاماده‌بوونی قائیمقامی ماوه‌ت و  ئه‌ندازیار هیوا عه‌بدوڵڵا به‌ڕێوه‌به‌ری دابه‌شكردنی كاره‌بای سلێمانی و ژماره‌یه‌ك له‌ لپێرسراوی حكومی و  حزبی و دانیشتوانی گونده‌كان پرۆژكه‌ كرایه‌وه‌.
له‌وته‌یه‌كدا به‌ڕێوه‌به‌ری گشتی كاره‌با سلێمانی پیرۆزبایی ته‌واوبوونی پرۆژه‌كه‌ی له‌دانیشتوانی سنوره‌كه‌ كردو تیشكی خسته‌سه‌ر ئه‌و پرۆژانه‌ی كه‌ له‌سنوره‌كه‌ جێبه‌جێده‌كرێت و ئاماژه‌ی بۆ ئه‌وه‌شكرد كه‌ ئێستا به‌بڕیی زیاتر له‌ 4ملیار دینار پرۆژه‌ی كاره‌با له‌سنوری شارباژێر له‌قۆناغی جێبه‌جێكردندایه‌، له‌لای خۆشیانه‌وه‌ی دانیشتوانی سنوره‌كه‌ ده‌ستخۆشیان له‌ حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان كرد بۆ گه‌یاندنی كاره‌با بۆ سنوره‌كه‌یان.
جێی ئاماژه‌ بۆ كردنه‌ جگه‌ له‌گه‌یاندنی تۆڕی كاره‌بای (11 كه‌یڤی) نزم بۆ سنوره‌كه‌، تۆڕی دابه‌شكردنی كاره‌بای ناوخۆیی بۆ گونده‌كانی (ئاڵانقۆز، دڕی قامیش ، دۆڵبێشكه‌كان، گه‌ڵاڵه‌، سه‌فره‌، سپیداره‌،  شه‌شۆ، گۆرێن، خمانه‌) و پرۆژه‌كه‌ش به‌گشتی پێكهاتووه‌ له‌دانانی (14) محه‌ویله‌و (1371) عه‌مودو راكێشانی 161 كیلۆمه‌تر ته‌ل، بۆ یه‌كه‌مجاریشه‌ كاره‌با ده‌گه‌یه‌ندرێته‌ سنوری شینكایه‌تی و پێشترش ئه‌م گوندانه‌ له‌ڕێی موه‌لیده‌ی حكومییه‌وه‌ كاره‌بایان بۆ دابینكراوه‌

Picture

عه‌ربه‌ت.. ناوچه‌یه‌كی پیشه‌سازی هاوبه‌ش له‌نێوان هه‌رێم و ئێراندا دروستده‌كرێت 

بڕیاره‌ له‌داهاتوویه‌كی نزیكدا له‌نزیك ناحیه‌ی عه‌ربه‌ت ناوچه‌یه‌كی پیشه‌سازی گه‌وره‌ی بازرگانی له‌لایه‌ن كۆماری ئیسلامی ئێرانه‌وه‌ به‌هاوبه‌شی له‌گه‌ڵ حكومه‌تی هه‌رێم دروستبكرێتو چه‌ندین خاوه‌ن كارگه‌ش له‌هه‌ردوولا ئاماده‌ی خۆیان ده‌ربڕیووه‌ بۆ كردنه‌وه‌ی كارگه‌ی گه‌وره‌ له‌و ناوچه‌یه‌.
له‌وباره‌یه‌وه‌
عه‌بدوڵڵا حاجی سه‌عید یاریده‌ده‌ری مام جه‌لال بۆ كاروباری بازرگانی: له‌كاتی سه‌ردانی د.به‌رهه‌م ساڵح سه‌رۆكی حكومه‌تی هه‌رێم بۆ تاران له‌گه‌ڵ به‌رپرسانی ئێرانی رێكه‌وتووین كه‌ شارێكی پیشه‌سازی له‌ناوچه‌ی سلێمانی بكه‌ینه‌وه‌ كه‌ شارێكی هاوبه‌شی پیشه‌سازی ئێرانی-كوردستانی بێت كه‌ له‌ناوچه‌ی عه‌ربه‌ته‌و ژماره‌یه‌كی زۆریش له‌ خاوه‌ن كارگه‌كانی ئێران و هه‌رێمی كوردستان ئاماده‌ی خۆیان بۆ كردنه‌وه‌ی كارگه‌ی گه‌وره‌ له‌وناوچه‌یه‌ ده‌ربڕیووه‌.
وتیشی: بڕیاره‌ له‌ماوه‌ی ئه‌م هه‌فته‌یه‌دا یان هه‌فته‌ی داهاتوودا وه‌فدێكی باڵای كۆماری ئیسلامی ئێران به‌سه‌رۆكایه‌تی وه‌زیری پیشه‌سازی ئه‌و وڵاته‌ سه‌ردانی هه‌رێمی كوردستان بكه‌ن بۆ كۆتاییهێنانی ئه‌م پرۆژه‌یه‌.

له‌ كه‌ركوك 25 بیره‌ نه‌وتی دیكه‌ لێده‌درێن

Picture
wWw.K-Economy.Tk
ژماره‌ی بیره‌ نه‌وته‌كانی كومپانیای نه‌وتی باكور دابه‌ش بوون به‌سه‌ر كێڵگه‌ نه‌وتییه‌كانی (بای حه‌سه‌ن، باباگوڕگوڕ، جمبور، كه‌ركوك، ئیسماعیلیه‌، خه‌باز، عه‌ین زاله‌)، ژماره‌ی ئه‌و بیره‌ نه‌وتییانه‌ی كه‌ له‌و كێڵگانه‌دان 1100 بیره‌ نه‌وتن، له‌ ئێستاشدا كاری هه‌ڵكه‌نده‌ن له‌ 25 بیری تردا ده‌ستیپێكردووه‌.
عیماد باقر به‌یاتی لێپرسراوی به‌شی ته‌كنیكی كۆمپانیای نه‌وتی باكور : به‌هۆی كارنه‌كردنی هیچ كۆمپانیایه‌كی بیانی له‌ كۆمپانیای نه‌وتی باكورو شاره‌زایی كارمه‌نده‌كانی، كۆمپانیاكه‌مان خۆی ئه‌و ئه‌ركه‌ی گرتووه‌ته‌ ئه‌ستۆی خۆی و له‌ئێستاشدا كاری هه‌ڵكه‌ند له‌ 25 بیره‌ نه‌وتدا ده‌ستیپێكردووه‌، هه‌ر بیره‌ نه‌وتێكیش بڕی 200 ملێون دۆلاری تێده‌چێت له‌ قوڵی 400 مه‌تردا ده‌گات به‌ نه‌وت.
به‌ وته‌ی به‌یاتی له‌ ئه‌مساڵدا رێژه‌ی هه‌نارده‌كردنی نه‌وت له‌ بیره‌ نه‌وتییه‌كانی كۆمپانیای نه‌وتی باكور گه‌یشتووه‌ته‌ 620 - 680 هه‌زار به‌رمیل نه‌وت له‌ رۆژێكدا، كه‌ له‌ڕێگه‌ی به‌ندری جیهانی توركییه‌وه‌ هه‌نارده‌ی ده‌روه‌ی وڵاتی ده‌كرێت.
وتیشی كۆمپانیای نه‌وتی باكور كێڵگه‌كانی (بای حه‌سه‌ن، باباگوڕگوڕ، جمبور، كه‌ركوك، ئیسماعیلیه‌، خه‌باز، عین زاله‌) له‌ خۆده‌گرێت، به‌رپرسیشه‌ له‌ دابینكردنی سووته‌مه‌نی بۆ هه‌شت پارێزگای عیراق له‌ڕێگه‌ی پاڵاوگه‌ی نه‌وتی كه‌ركوك، كه‌ له‌ رۆژێكدا توانای پاڵاوتنی 30 هه‌زار به‌رمیل نه‌وتی هه‌یه‌.
ناوبراو ئاماژه‌ی به‌وه‌شكرد كه‌ به‌هۆی تێچوونی گازو ئاوه‌وه‌ له‌ یه‌ك كاتدا هه‌موو بیره‌ نه‌وتییه‌كان كار ناكه‌ن، به‌ڵام ده‌توانین بڵێن سێ به‌شی بیره‌كان كارده‌كه‌ن، به‌رهه‌می هه‌ر بیرێكی كێڵگه‌ی (بای حه‌سه‌ن) رۆژانه‌ 2 هه‌زار به‌رمیل نه‌وتی هه‌یه‌،  كه‌ركوك نزیكه‌ی 13 هه‌زار به‌رمیل نه‌وتی هه‌یه‌، كێڵگه‌كانی دیكه‌یش له‌نیۆان 500 بۆ 700 به‌رمیلدان بۆ هه‌ر بیره‌ نه‌وتێك، ئاماژه‌ی به‌وه‌شدا كه‌  28% - 30% ی نه‌وتی هه‌موو عیراق له‌ كێڵگه‌ نه‌وتییه‌كانی كه‌ركوك دابینده‌كرێت.
به‌رپرسی به‌شی ته‌كنیكی ئه‌وه‌شی ئاشكراكرد كه‌ كرده‌وه‌ تیرۆریستییه‌كان مه‌ترسین بۆ سه‌ر كێڵگه‌ نه‌وتییه‌كان، هه‌روه‌ك ئاماژه‌شی پێدا له‌دوای پڕۆسه‌ی رزگاری عیراقه‌وه‌ 300 كرده‌وه‌ی تیرۆریستی كراونه‌ته‌سه‌ر بۆرییه‌ نه‌وتییه‌كان و تائێستاش 10 كارمه‌ند كوژراون، هه‌موو ئه‌مانه‌ش كاریگه‌رییان له‌سه‌ر كاركردن ده‌بێت له‌ كۆمپانیاكه‌دا، كه‌ زیاتر له‌ 13 هه‌زار كارمه‌ندی شاره‌زا كاری تێدا ده‌كه‌ن.
به‌یاتی راشیگه‌یاند: رۆژانه‌ بڕێكی زۆر له‌ گاز له‌ كێڵگه‌ نه‌وتییه‌كاندا به‌ فیڕۆ ده‌چێت به‌هۆی له‌ كار كه‌وتنی ئامێری گوستنه‌وه‌ی گاز بۆ كۆمپانیای گازی باكور.
له‌ ساڵی 1927 دا یه‌كه‌م بیره‌ نه‌وت له‌لایه‌ن به‌ریتانیاوه‌ له‌ كه‌ركوك لێدراوه‌و تا دێت ژماره‌ی بیره‌كان زیاد ده‌كه‌ن، ئه‌وه‌بوو له‌ ساڵی 1972 دا نه‌وت خۆماڵی كراو كه‌ركوك كرا به‌ باره‌گای سه‌ره‌كی كۆمپانیای نه‌وتی باكور.


Picture
wWw.K-Economy.Tk

گفتوگۆی هه‌مه‌لایه‌نه‌ له‌سه‌ر پڕۆژه‌کانی یه‌کێتی ئه‌وروپا له‌ هه‌رێم ئه‌نجامده‌درێت

Picture
wWw.K-Economy.Tk
به‌سه‌رپه‌رشتی د. عه‌لی سندی وه‌زیری پلاندانانی حکومه‌تی هه‌رێمی کوردستان، گفتوگۆیه‌کی هه‌مه‌لایه‌نه‌ له‌سه‌ر پڕۆژه‌کانی یه‌کێتی ئه‌وروپا له‌ هه‌رێمی کوردستان ئه‌نجامدرا.
وه‌فده‌که‌ی یه‌کێتی ئه‌وروپا پێکهاتوو له‌ چه‌ند نوێنه‌رێکی یه‌کێتی ئه‌وروپا له‌لایه‌ن حکومه‌تی هه‌رێمه‌وه‌ نوێنه‌ری وه‌زاره‌ته‌ په‌یوه‌ندیداره‌کان ئاماده‌بوون، گفتوگۆکان تایبه‌ت بوون به‌و چوار بواره‌ی پڕۆژه‌کانی یه‌کێتی ئه‌وروپا که‌ بریتین له‌ (ته‌ندروستی، کۆچ و کۆچبه‌ران، خوێندنی یاسا، کۆمه‌ڵگه‌ی مه‌ده‌نی).
وه‌فده‌که‌و لایه‌نه‌ په‌یوه‌ندیداره‌کان گفتوگۆی هه‌مه‌لایه‌نیان کرد له‌سه‌ر ئه‌م بوارانه‌و به‌ڵێنیاندا که‌ بۆچوونی به‌رپرسانی حکومه‌تی هه‌رێم له‌ به‌رچاو بگرن کاتێک بڕیار له‌سه‌ر پڕۆژه‌کان ده‌ده‌ن.
جێی ئاماژه‌یه‌ یه‌کێتی ئه‌وروپا رێککه‌وتنێکی له‌گه‌ڵ حکومه‌تی عیراق هه‌یه‌ بۆ جێبه‌جێکردنی چه‌ندین پڕۆژه‌ له‌ بواره‌کانی ته‌ندروستی، خوێندنی یاسا، کۆمه‌ڵی مه‌ده‌نی و ئاواره‌ ناوخۆییه‌کان، هه‌رێمی کوردستان له‌ هه‌ریه‌ک له‌م بوارانه‌دا سودمه‌ند ده‌بێت له‌ پڕۆژه‌کانی یه‌کێتی ئه‌وروپا.



ێشبینی ده‌كرێت نرخی یه‌ك مساڵ زێڕ له‌ (300) هه‌زار دینار تێپه‌ڕ بكات

Picture
wWw.K-Economy.Tk
ێشبینی ده‌كرێت نرخی یه‌ك مساڵ زێڕ له‌ (300) هه‌زار دینار تێپه‌ڕ بكات
نرخی زێڕ رۆژ به‌ رۆژ له‌ به‌رز بوونه‌وه‌دایه‌ و سه‌رۆكی كۆمه‌ڵه‌ی زێڕینگرانی كوردستانیش رایده‌گه‌یه‌نێ, نرخی یه‌ك مساڵ زێڕ له‌ (300) هه‌زار دینار تێپه‌ڕ ده‌كات.

له‌مباره‌یه‌وه‌ "قاره‌مان جه‌وهه‌ر" سه‌رۆكی كۆمه‌ڵه‌ی زێڕینگرانی كوردستان له‌لێدوانێكدا رايكةياند: نرخی زێڕ له‌ بازاڕه‌كانی جیهان به‌رزبوونه‌وه‌ی به‌رچاوی به‌خۆوه‌ بینیوه‌ و هه‌ر بۆیه‌ چاودێرانی بازاڕی زێڕ پێشبینی ده‌كه‌ن نرخی یه‌ك مساڵ زێڕی عه‌یار (21) له‌ (300) هه‌زار دینار تێپه‌ڕ بكات.

"قاره‌مان جه‌وهه‌ر" وتیشی: گرانی نرخی زێڕ كاریگه‌ری زۆری كردۆته‌ سه‌ر بازاری زێڕ له‌ هه‌رێمی كوردستان و هاوڵاتیان كه‌متر روو له‌ كڕینی زێڕ ده‌كه‌ن و زیاتر ئه‌و هاوڵاتیانه‌ روو له‌ كڕینی زێڕ ده‌كه‌ن كه‌ وه‌ك گه‌شتیار سه‌ردانی هه‌رێمی كوردستان ده‌كه‌ن.

سه‌رۆكی كۆمه‌ڵه‌ی زێڕینگرانی كوردستان راشیگه‌یاند، له‌ بازاڕه‌كانی هه‌رێمی كوردستان به‌ پشتبه‌ستن به‌ بۆرسه‌ی جیهانی زێڕ له‌ (له‌نده‌ن) رۆژانه‌ نرخی زێڕ دیاری ده‌كرێت


ئامادةكردني: زةعيم 

سه‌رچاوه‌یه‌ك له‌ وه‌زاره‌تی دارایی و ئابوری هه‌رێم رایگه‌یاند, دوای به‌ستنه‌وه‌ی بانكه‌كان به‌یه‌كتری قۆناغی وه‌رگرتنی موچه‌ی به‌كارت ده‌ست پێده‌كات

Picture
wWw.K-Economy.Tk

به‌رِێوه‌به‌ری راگه‌یاندنی وه‌زاره‌تی دارایی و ئابوری هه‌رێم \"دلێر تاریق\" راشى كةياند، له‌ ئێستادا كار بۆ به‌ستنه‌وه‌ی بانكه‌كانی هه‌ر به‌یه‌كتریه‌وه‌ ده‌كرێت و به‌رنامه‌ش هه‌یه‌ به‌چه‌ند قۆناغێكی تر ژماره‌ حساب بۆ هاوڵاتیان بكه‌ینه‌وه‌ و كارتی ئه‌لیكترۆنی به‌هاوڵاتیان بدرێت.


هه‌روه‌ها روونیكرده‌وه‌, دوای ئه‌و قۆناغه‌ هاوڵاتیان ده‌توانن پاره‌كانیان له‌ بانك هه‌ڵبگرن و هه‌ركاتێك پاره‌یان پێویست بێت له‌رێگه‌ی ئه‌و كارته‌و لێدانی ژماره‌ی نهێنی خۆیان پاره‌ له‌ بانك رابكێشن.



راشیگه‌یاند, ئێستا ئه‌و سسته‌مه‌ ته‌نها له‌ناو بانكه‌كان دانراوه‌ و له‌ئاینده‌دا ئه‌و سسته‌مه‌ بۆ هاوڵاتیانیش ده‌كرێته‌وه‌.


ناوبراو ئاماژه‌ی به‌وه‌شدا هه‌ر زیادكرنێك له‌ سیسته‌می موچه‌ی عێراق روبدات به‌دڵنیایه‌وه‌ هه‌رێمی كوردستانیش ده‌گرێته‌وه‌و ئێمه‌ش جێبه‌جێی ده‌كه‌ی

ئامادةكردني: زةعيم

(هه‌موو مافه‌كان پارێزراون بۆ (بڵند ئازاد خالید